Onbekende glasblazer

Bottle

Links op de foto



BESCHRIJVING

Iets ingestoken bodem. Lichaam achthoekig in een mal geblazen, versierd met gestileerd bloem- en bladdecor, voluten, noppen, lijnen en datering 1678. Smalle hals met tinnen schroefsluiting.



COMMENTAAR

Centraal-Europa, het Alpengebied en de Elzas zijn in de zeventiende en achttiende eeuw de grote leverancier geweest voor kleine flessen met tinnen schroefdop, bestemd voor Schnapps en andere sterke dranken als brandewijn. De kleurige decoratie wordt veelal omschreven als primitieve volkskunst, iets dat zeker opgaat voor het flesje met het timmermansgereedschap en de tekst op de 'lustige Zimmergesell' Josepf Stratmann. De twee 1678 en 1693 gedateerde bruine flessen zijn daarentegen heel zorgvuldig beschilderd met floraal en gestileerd ornament. Een dergelijke dikke witte emailverfversiering is bekend uit Centraal-Duitsland en Bohemen, waar het echter meestal is opgebracht op blauw glas. De motieven kom je ook tegen als ornament rondom voorstellingen of op deksels van Humpen. Het ronde bloemmotief is bijvoorbeeld verwerkt op het deksel van cat. nr. 223 . Het bruin gekleurde glas van de flessen komt minder vaak voor in Duitsland. Dergelijke flessen met een meer volkskunstige emaildecoratie uit de achttiende eeuw zijn vooral in de Elzas bewaard gebleven (Bellanger 1988, p. 348, 387). Zie over brandyflessen in Duitstalige landen: Von Saldern 1965, nr. 116-142; Bellanger 1988, p. 348-350, 387; Ritsema van Eck, Zijlstra-Zweens 1993, nr. 385-391; Brožová 1995.



BRON

Pijzel-Dommisse, Eliëns 2009

J. Pijzel-Dommisse, T.M. Eliëns, cat. tent. Glinsterend Glas. 1500 jaar Europese Glaskunst. De collectie van het Gemeentemuseum Den Haag, Zwolle/Den Haag (Gemeentemuseum Den Haag) 2009, nr. 227



Vermelde literatuur/referenties:



Bellanger 1988

J. Bellanger, Verre d'usage et de prestige, France 1500-1800, Parijs 1988



Brožová 1995

J. Brožová, 'Bemalte volkstümliche Gläser', in: Das Böhmische Glas 1700-1950, Band I: Barock, Rokoko, Klassizismus, Passau (Passauer Glasmuseum) 1995, p. 78-83



Ritsema van Eck, Zijlstra-Zweens 1993

P.C. Ritsema van Eck, H.M. Zijlstra-Zweens, cat. Glass in the Rijksmuseum, I, Zwolle/Amsterdam (Rijksmuseum) 1993



Von Saldern 1965

A. von Saldern, cat. German enameled glass, Corning, New York (Corning Museum of Glass) 1965