Candlestick

BESCHRIJVING

Kandelaar op gewelfde, op twee plaatsen ingesnoerde voet met naar boven omgevouwen voetrand. Stam opgebouwd uit holle balluster, drie holle knopen en vijf schijven, cilindrische kaarsenhouder met uitstaande, naar boven omgevouwen mondrand. Voet en kaarsenhouder gegraveerd met een bladrank, florale motieven en stippels.



COMMENTAAR

Vanaf de zestiende eeuw zijn er eerst in Venetië en later in de façon de Venise glashuizen van doorzichtig glas kandelaars voor één kaars geblazen. Onze kandelaar heeft een fors gemodelleerde voet, nodig voor de stabiliteit, waarop een elegante stam. Er zijn twee nagenoeg identieke exemplaren bekend: een eveneens met de diamant gegraveerde kandelaar in de voormalige collectie Guépin en een ongegraveerd exemplaar in de collectie van het Musée Ariana in Genève (Collectie Guépin 1989, nr. 37; Baumgartner 1995, nr. 16). Een derde, gelijkvormige kandelaar in het Kunstnijverheidsmuseum te Praag is van filigraanglas gemaakt in de moeilijke vetro a reticello techniek (Hetteš 1960, afb. titelblad, p. 33). Op grond van deze gebruikte techniek is deze kandelaar zeker van Venetiaanse herkomst.

In de literatuur worden de twee doorzichtige kandelaars in onze collectie en de collectie Guépin altijd aangemerkt als Nederlands façon de Venise, vooral op grond van het type rankversiering dat ook door Mooleyser is toegepast. Deze bladrank, vergelijkbaar met de in die tijd eveneens bij keramiek veel voorkomende aigrette, is echter overal gebruikt, ook in Venetië (zie Barovier Mentasti 1982, afb. 106). De bovengenoemde in vorm vergelijkbare filigraan kandelaar, de evenzeer in Venetië toegepaste gravering en de rooktint van het glas zijn voldoende argumenten om de kandelaar nu aan Venetië toe te schrijven.



BRON

Pijzel-Dommisse, Eliëns 2009

J. Pijzel-Dommisse, T.M. Eliëns, cat. tent. Glinsterend Glas. 1500 jaar Europese Glaskunst. De collectie van het Gemeentemuseum Den Haag, Zwolle/Den Haag (Gemeentemuseum Den Haag) 2009, nr. 103



Vermelde literatuur/referenties:



Barovier Mentasti 1982

R. Barovier Mentasti, Il vetro veneziano, Milaan 1982



Baumgartner 1995

E. Baumgartner, cat. Verre de Venise et façon de Venise, Genève (Musée Ariana) 1995



Collectie Guépin 1989

The Guépin collection of 17th and 18th century Dutch glass, veilingcatalogus Christie's Amsterdam, 5 juni 1989



Hetteš 1960

K. Hetteš, Venezianisches Glas, Praag 1960