Goblet

BESCHRIJVING

Gewelfde voet, balusterstam met twee knopen met lang uitgerekte luchtbel. Klokvormige kelk met verdikte bodem, gegraveerd met de voorstelling van een huis waarin de initialen "G.K.", geflankeerd door een toren met als windwijzer St. Maarten en de bedelaar en het opschrift: "UTRECHT". Aan weerszijde van de gebouwen twee vreugdebogen van bladranken boven versierde piramidevormig struikgewas. Radgravure deels gepolijst



COMMENTAAR

Tijdens het zomerse verblijf op de buitenplaats zal in de achttiende eeuw menig eigenaar met zijn gasten het glas hebben geheven op de geneugten van het buitenleven en de mooie plaats. Veel glazen zijn dan ook gegraveerd met hierop toepasselijke voorstellingen. Jacob Sang signeerde een klein aantal glazen, waarop de namen van de huizen verwijzen naar buitenplaatsen in de wijde omgeving van Amsterdam en Haarlem (Laméris 1996, afb. 7; Ritsema van Eck 1995, nr. 215). Verschillende andere glazen zijn aan hem toegeschreven (bijvoorbeeld Vreeken 1998, nr. 241). Een hoogtepunt hieronder is de grote bokaal van Meer en Berg die ons een blik gunt op de prachtige tuinen die dergelijke buitenplaatsen hadden Glazen als objectnrs. 1004692 en 1004498, waarop het buitenleven met de jacht, de visserij, het vinken vangen en het genieten van muziek wordt afgebeeld, zullen eveneens in deze context zijn besteld. In vergelijking met het aantal buitenhuizen zijn stadshuizen minder afgebeeld.



VOORSTELLING

Hoewel de toren en het daarnaast gelegen huis weinig natuurgetrouw zijn weergegeven, lijkt het hier om de Utrechts Domtoren te gaan. Ook deze toren heeft een driedelige opbouw en kent een karakteristieke doorgang, terwijl we op het dak een beeld van St. Maarten met de bedelaar zien. Sint Maarten was zowel de patroonheilige van de Dom als de stad Utrecht, van welke laatste de naam in het glas is gegraveerd. Welk gebouw het naastgelegen huis betreft, is niet duidelijk.



BRON

Pijzel-Dommisse, Eliëns 2009

J. Pijzel-Dommisse, T.M. Eliëns, cat. tent. Glinsterend Glas. 1500 jaar Europese Glaskunst. De collectie van het Gemeentemuseum Den Haag, Zwolle/Den Haag (Gemeentemuseum Den Haag) 2009, nr. 332



Vermelde literatuur/referenties:



Laméris 1996

A. Laméris, 'Jacob Sang, glasgraveur', in: Vormen uit Vuur (1996) 157, p. 2-12



Ritsema van Eck 1995

P. C. Ritsema van Eck, cat. Glass in the Rijksmuseum, II, Zwolle/Amsterdam (Rijksmuseum) 1995



Vreeken 1998

H. Vreeken, cat. Glas in Amsterdams Historisch Museum en Museum Willet-Holthuysen, Amsterdam (Amsterdams Historisch Museum/Zwolle) 1998

Dimensions
height 27.5 cm
diameter 12.8 cm
Material
clear colorless glass with wheel engraving, partly polished
Date
1725-1760
Production place
glass: Germany or Bohemia
engraving: The Netherlands
Object number
1004841
Kunstmuseum Den Haag