Goblet

BESCHRIJVING

Gewelfde voet, slanke balusterstam met knopen, onderaan een luchtbel. Conische kelk met afgeronde basis, gegraveerd met voorstelling van twee handen vanuit wolken die een doornenkrans vasthouden, twee gekruiste bladtakken en een banderol met opschrift: 'PLUTOT MOURIR QUE MANQUER DE FOY'.



VOORSTELLING

De voorstelling met opschrift is weinig toegepast, het betekent zoiets als 'Liever te sterven dan het ontbreken van geloof of vertrouwen'. Op huwelijksglazen zijn vaak armen stekend uit wolken afgebeeld die elkaar de hand schudden in eeuwige trouw, zie objectnr. 1004801. Ook is een glas bekend waarop twee handen en een ronde, zichzelf in de staart bijtende slang vasthouden, symbool van de eeuwigheid (Liefkes 1989, nr. 35). Wat wordt bedoeld met de doornenkroon, het christelijke passiesymbool bij uitstek, is niet duidelijk



VOORSTELLING

Ook op de liefde, het huwelijk en de geboorte van kinderen zijn vele heildronken uitgebracht. Net als bij vriendschappen geldt hier dat nergens anders zovele glazen met deze thema's zijn gegraveerd. Voorstellingen als het liefdesgodje Amor, tortelende duifjes, doorboorde harten en ineengeslagen handen als symbool voor eeuwige trouw sieren de glazen. Soms gaat vriendschap over in genegenheid, getuige het opschrift 'De Inclinatie'. Een parend haantje en hennetje staan voor de lichamelijke liefde. Het in blijde verwachting zijn werd wereldkundig gemaakt door een glas met de voorstelling van 'Hansje in de kelder' te laten rondgaan. De kraamvrouw en haar pasgeboren kind werden uit een speciaal gegraveerd kraamglas toegedronken (zie Duysters 2002, p. 159-163).



BRON

Pijzel-Dommisse, Eliëns 2009

J. Pijzel-Dommisse, T.M. Eliëns, cat. tent. Glinsterend Glas. 1500 jaar Europese Glaskunst. De collectie van het Gemeentemuseum Den Haag, Zwolle/Den Haag (Gemeentemuseum Den Haag) 2009, nr. 353



Vermelde literatuur/referenties:



Duysters 2002

K. Duysters, cat. Facetten van Glas. De glascollectie van het Historisch Museum Arnhem., Arnhem (Historisch Museum) 2002



Liefkes 1989

J.R. Liefkes, cat. tent. Glaswerk uit drie Utrechtse kastelen, Slot Zuylen, Kasteel Amerongen, Kasteel Sypesteyn, Oud Zuilen 1989

Dimensions
height 18.2 cm
diameter 7.8 cm
Material
clear colorless leadglass with wheel engraving
Date
1720-1750
Production place
glass: The Netherlands or England
engraving: The Netherlands, probably Rotterdam
Object number
1004849
Kunstmuseum Den Haag