Piet Mondriaan [1872-1944]

The Red Cloud

Piet Mondriaan (Amersfoort, 1872-New York, 1944) is een van de grondleggers van de abstracte kunst. In zijn oeuvre is de route die hij aflegt van realistische figuratie naar radicale abstractie goed te volgen. Zijn geometrisch-abstracte werk met de kenmerkende primaire kleurvlakken en horizontale en verticale lijnen is wereldberoemd. Toch begint Mondriaan zijn loopbaan met realistische landschapsschilderijen. Aan het begin van de twintigste eeuw worden de landschappen eigenzinniger in lijn en kleur. De rode wolk (ca. 1907) is hier een goed voorbeeld van.



In De rode wolk geeft Mondriaan de vlakke compositie ruimte door de komvormige opbouw van het landschap. Deze opbouw blijft hij later nog gebruiken, bijvoorbeeld in Duinen bij Domburg (ca. 1910). In De rode wolk vormt het oranjerood van de wolk een tegenwicht tegen het heldere blauw. Dit schilderij is radicaal anders dan de stemmige avond- en nachtlandschappen die hij in voorgaande jaren maakte. Zijn werkwijze wordt steeds schetsmatiger, expressiever, en zijn kleurcontrasten worden harder. Deze verschuiving in zijn werk lijkt te volgen uit de schetsexperimenten in zijn atelier en buiten. Een van die schetsen, Landschap bij Oele (1907), bevindt zich eveneens in de collectie. In deze schets, gemaakt op een stuk pakpapier, zijn de contouren van het landschap te zien dat later in Mondriaans atelier aan de basis staat van De rode wolk.



Zijn goede vriend Albert van den Briel geeft een mooie typering van dit soort ontwikkelingen in Mondriaans werk: ‘Hij schilderde als Mondriaan omdat hij niet anders kon schilderen.’ Hij legt uit dat Mondriaan zich tot 1900 volledig concentreert op de ontwikkeling van zijn eigen werk. Zijn houding is daarbij steeds: wachten tot het komt. Als men hem toen gevraagd zou hebben: ‘Wat wil je eigenlijk met je werk?’, zou hij met zijn altijd wat spottende glimlach hebben geantwoord: ‘Dat kun je over vijfentwintig jaar ’t beste zelf zien.’ Ook voor Mondriaan waren de verschuivingen in zijn werk lastig te bevatten.



Het Kunstmuseum Den Haag huist de grootste verzameling Mondriaans ter wereld. Verzamelaar Salomon B. Slijper legt vanaf 1950 samen met Louis Wijsenbeek, directeur van het Gemeentemuseum van 1950-1976, de fundamenten voor deze museale collectie schilderijen en tekeningen. Mondriaans Victory Boogie Woogie, zijn laatste werk uit 1942-1944, vormt de kroon op de verzameling.

Dimensions
height 64.0 cm ; width 75.0 cm
Material
oil on cardboard
Date
1907
Object number
0333219
Kunstmuseum Den Haag