Roemer

BESCHRIJVING

Concaaf conische voet van gewonden glasdraad. Ingestoken bodem. Cilindervormige schacht aan één stuk geblazen met bolvormige kelk. Op schacht vijf rijen van opgelegde braamnoppen, geribbelde glasdraad op scheiding schacht en kelk. Kelk gegraveerd met medaillon, waarin zittende vorst en opschrift "Keijser. Meijstett."; bloemornament tussen geometrisch lijstwerk en de tekst: "Wann Ein gutt Freundt Kerrt ein Beij mir, Sets ich im Disen Will Kom für, Damitt soll er verspühren thon, Mein gutte uund Treu Affection".



COMMENTAAR

De collectie Duits gegraveerd glas bevat enkele bijzondere stukken als de grote roemer met diamantgravure en de Boheems/Silezische glazen met verfijnde radgravures . Een ander hoogtepunt wordt gevormd door de beker met de mythologische voorstelling van Meleager en Atlanta, gegraveerd door Meester HI . Deze beker werd in 1990 aangeschaft om een link te leggen met de toen nog in de collectie aanwezig grote bokaal van Franz Gondelach (afb. 14, p. 21). Deze bokaal, vervaardigd voor de Haagse schutterij St. Joris, is in de late jaren negentig overgedragen aan het Haags Historisch Museum. Veel Duits glas van een gemiddelde productie is in de achttiende eeuw naar de Nederlanden geëxporteerd. Gezien de Hollandse opschriften moet het mogelijk zijn geweest in glaswinkels speciale voorstellingen en opschriften te bestellen die in Duitsland werden gegraveerd.



VOORSTELLING

Zoals het opschrift duidelijk maakt, is de roemer een typisch Duitse 'Will komm', een groot glas waaruit men gezamenlijk met de gasten een heildronk op de keizer uitbracht. De gestileerde gravering van de zittende keizer, bloem- en bladornament en tekst tussen lijsten is kenmerkend voor zeventiende-eeuwse Duitse diamantgravures, die in het begin van die eeuw nog direct waren ontleend aan Venetiaanse voorbeelden (Klesse, Mayr 1987, p. 30-31). De gravering op onze roemer is al iets losser en komt wat decoratief lijstwerk, tekst, bloemen en medaillon volledig overeen met een 1659 gedateerde roemer met deksel in het Rijksmuseum. De gravering hiervan wordt toegeschreven aan een werkplaats in het Rijnland (Ritseman van Eck 1995, nr. 171).



BRON

Pijzel-Dommisse, Eliëns 2009

J. Pijzel-Dommisse, T.M. Eliëns, cat. tent. Glinsterend Glas. 1500 jaar Europese Glaskunst. De collectie van het Gemeentemuseum Den Haag, Zwolle/Den Haag (Gemeentemuseum Den Haag) 2009, nr. 240



Vermelde literatuur/referenties:



Klesse, Mayr 1987

B. Klesse, H. Mayr, cat. Veredelte Gläser aus Renaissance und Barock. Sammlung Ernesto Wolff, Wenen 1987



Ritsema van Eck 1995

P. C. Ritsema van Eck, cat. Glass in the Rijksmuseum, II, Zwolle/Amsterdam (Rijksmuseum) 1995

Afmetingen
hoogte 31,5 cm
diameter 15,1 cm
Materiaal
helder lichtgroen glas met diamantlijngravure
Datum
1650-1660
Plaats vervaardiging
glas: Duitsland of Nederlanden
gravure: Duitsland (Rijnland)
Objectnummer
1004925
Kunstmuseum Den Haag