08 maart 2003 t/m 01 juni 2003

Emil Nolde, pionier van het expressionisme

Een storm van kleur
In het Gemeentemuseum Den Haag kan deze lente het expressieve en kleurrijke werk van de vermaarde Duitse schilder Emil Nolde (1867-1959) worden bewonderd. Zijn onderwerpen zijn zeer divers: het levendige Berlijnse uitgaansleven met zijn opera en theater, landschappen en zeestukken, zonnige bloemstukken, portretten van collega-kunstenaars en van zijn vrouw Ada, primitieve figuren geïnspireerd op exotische reizen, demonische fantasiefiguren met maskerachtige gezichten maar ook verfijnde bijbelse personages – en dit alles in een storm van kleur. Moeiteloos combineert hij, in grove penseelstreken, felle, intense kleuren tot schrille contrasten en komt daarmee tot emotioneel geladen schilderijen, een stijl die hij zijn leven lang zou uitdiepen.

Pionier van het expressionisme
Met deze tentoonstelling van ruim tweehonderd topstukken is Nolde voor het eerst in twintig jaar zo uitgebreid te zien in een Nederlands museum. Het Gemeentemuseum toont niet alleen werk van Nolde zelf maar ook van collega’s die hij bewonderde en verzamelde, waaronder Francisco de Goya, Vincent van Gogh, Paul Klee, James Ensor, Edvard Munch, Ernst Ludwig Kirchner, Max Pechstein en Karl Schmidt-Rottluff. Nolde wordt geboren als Emil Hansen maar noemt zich vanaf 1902 naar zijn geboorteplaats, vlakbij Denemarken. Hij krijgt een opleiding als houtsnijder en is als schilder nagenoeg autodidact. Aanvankelijk begint Nolde, geïnspireerd door Franse schilders, in impressionistische stijl. Dankzij zijn nieuwe manier van schilderen en zijn heftige kleurgebruik groeit hij echter al snel uit tot een avant-gardist die veel invloed heeft de jongere generatie schilders. Ook experimenteert hij met verschillende technieken (olieverf, aquarel, houtsneden) en brengt die tot nieuwe hoogten. Nolde is dé pionier van het expressionisme geworden en is daarmee één van de belangrijkste Duitse kunstenaars van de vorige eeuw.

Het Gemeentemuseum Den Haag vestigt met deze tentoonstelling wederom de aandacht op een belangrijke periode in de kunst van de twintigste eeuw. Bij de tentoonstelling verschijnt een uitgebreide catalogus (Waanders Uitgevers, € 29,50).

Voor de tentoonstelling geldt een extra toeslag van € 2,-.