Kunstmuseum Den Haag heeft een schatkamer van meer dan 160.000 kunstwerken. Hier werken we aan de online ontsluiting van de hoogtepunten uit deze collectie.
Kunstmuseum Den Haag toont kunstwerken van herman de vries (zonder hoofdletters) gecombineerd met uitgaven uit de eschenau summer press publications: de kunstenaarspublicaties die de vries al vijftig zomers uitgeeft. Deze publicaties zoeken de grenzen op van wat een boek kan zijn. De tentoonstelling komt voort uit een nauwe samenwerking met het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis. Zij maakten het boek herman de vries – publisher, een overzicht van de hele reeks uitgaven, dat nu ook te koop is! Voor die reeks werkte de vries samen met geestverwanten als James Lee Byars, Marinus Boezem en meer recentelijk Melanie Bonajo. De kunstenaars mogen doen wat ze willen en dat levert verrassende experimenten op, van een rode draad met de precieze lichaamslengte van de kunstenaar tot een eerbetoon aan wolken. Nu te zien in het museum: een greep uit deze publicaties en werken van herman de vries uit de verzameling van Kunstmuseum Den Haag.
“Het RKD beheert het archief van herman de vries en deed uitgebreid onderzoek voor dit prachtige boek en wij hebben die collectie geweldige werken van hem. We delen duidelijk een liefde voor herman de vries. Je stapt hier in een kijkdoos met vijftig jaar aan experimenten en merkt dat die nog altijd naadloos aansluiten op het hier en nu.” – Doede Hardeman, hoofd collecties, Kunstmuseum Den Haag
herman de vries (zonder hoofdletters, geboren in 1931) is een van de meest vooraanstaande kunstenaars van zijn generatie. Hij is van oorsprong plantkundige en werkt voornamelijk met natuurlijke materialen, zoals aarde, gras en talloze andere planten, waarmee hij de natuur laat ervaren met een nieuwe blik. Sinds de jaren zeventig licht hij delen van de natuur uit in sculpturen, collages en installaties, waarbij zijn wortels binnen de ZERO-beweging zichtbaar zijn.
“‘Kleine explosies van intelligentie en sensatie’, zo beschreef de dichter Thomas A. Clark de eschenau summer press publications ooit. Het zijn zaadjes voor verwondering tegenover de gewone dingen, die je daarna met nieuwe ogen bekijkt.” – Lynne van Rhijn, conservator, RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
Hoewel de vries belangrijk is geweest voor de ontwikkeling van het Nederlandse kunstenaarsboek, is zijn werk als uitgever minder bekend. Hij publiceert al vijftig jaar kunstenaarsuitgaven bij zijn eschenau summer press & temporary travelling press publications. Vanaf het begin nodigt hij daarvoor ook anderen uit om te publiceren: geestverwanten als James Lee Byars, Marinus Boezem en meer recentelijk Melanie Bonajo. Deze kunstenaars krijgen carte blanche, wat opvallende experimenten oplevert in vorm en inhoud. Meer dan 75 edities verschenen inmiddels in de reeks, variërend van een hoorspel met geluidsopnamen van hommels tot een glasplaatje waarmee de zon bekeken kan worden. Alle uitgaven worden volledig getoond in het boek herman de vries – publisher en toegelicht door RKD-conservatoren Lynne van Rhijn en Ton Geerts.
De tentoonstelling staat in het teken van de eschenau summer press publications, ingekaderd met vroeg werk uit de verzameling van het Kunstmuseum en een groep werken uit particuliere collecties. Aan de hand van handgemaakte proefontwerpen en correspondentie is te zien hoe de uitgaven tot stand kwamen. In de vries’ eigen publicaties, maar ook in die van de andere kunstenaars, wordt veel gebruikgemaakt van toeval. Ook komt het thema natuur veel terug, bijvoorbeeld in de foto’s van susanne de vries, die kleine, spontane vormen van ordening laat zien. Een deel van de objecten in deze tentoonstelling zijn bruiklenen van het RKD, waar het archief van herman de vries is ondergebracht.
Het uitgebreide onderzoek van Lynne van Rhijn en Ton Geerts resulteerde in herman de vries – publisher, een Engelstalige uitgave van Waanders en het RKD en is te bestellen via www.waanders.nl, of verkrijgbaar in de museumshop. Vanaf 5 oktober zijn alle eischenau summer press publications ook te zien in galerie Block C in Groningen.