28 juni 2014 t/m 09 november 2014

Jürgen Partenheimer

Het Archief

Jürgen Partenheimer (München, 1947) is een van de meest markante en literaire kunstenaars van de huidige tijd. Zijn werk staat bekend om zijn minimale, maar tegelijkertijd sterk poëtische beeldtaal. Al vroeg in zijn carrière brak hij internationaal door op de biënnales van Parijs, Venetië en São Paulo. Het Archief is een terugblik op zijn meer dan vijfendertigjarige carrière en is tevens een uniek samenwerkingsproject tussen het Gemeentemuseum Den Haag, de Pinakothek der Moderne in München, Deichtorhallen Hamburg/ Sammlung Falckenberg en de Contemporary Art Gallery in Vancouver. In het Gemeentemuseum Den Haag worden schilderijen, werken op papier, keramiek, sculpturen en kunstenaarsboeken samengebracht. Bijzonder is dat het eerste model van het werk Weltachse, een verticale as samengesteld uit verschillende op elkaar gestapelde blauwe kubussen, terugkeert van een Nederlandse privé collectie naar het museum waar het twintig jaar geleden voor het eerst te zien was.

Het Archief is de derde presentatie van Partenheimer in het Gemeentemuseum Den Haag. In 1993 toonde hij de sculptuur Weltachse (As van de Wereld) als onderdeel van een van de eerste site specific tentoonstellingen in de Projectenzaal van het museum. De oorspronkelijk houten versie van Weltachse werd het model voor een dubbel zo grote bronzen versie, die ter gelegenheid van Partenheimers overzichtstentoonstelling in het Stedelijk Museum Amsterdam opgesteld werd in het Vondelpark. De enorme sculptuur reisde de wereld over, met als verste bestemming De Verboden Stad in China, waarna in 2000 een presentatie volgde in de binnentuin van het Gemeentemuseum Den Haag.

De tentoonstelling Het Archief is als een reis door het geheugen. De kunstenaar selecteert vroeg en nieuw werk uit zijn oeuvre, waarbij hij op een indrukwekkend georkestreerde manier het heden met het verleden verenigt en persoonlijke herinneringen mixt met associaties en flarden uit ons collectieve geheugen. Partenheimer vat het project als volgt samen: ‘De tentoonstelling verwijst naar het archief van de kunstenaar. Dit zie ik niet enkel als een fysieke plek waar hij of zij kunstwerken opslaat. Het is tegelijkertijd een synoniem voor alles wat bestaat, alle fantasie, verbeelding, herinneringen en realiteit’. De tentoonstelling is eerder in wisselende samenstellingen getoond in de Pinakothek der Moderne München en in Deichtorhallen Hamburg / Sammlung Falckenberg. Na de presentatie in Den Haag zal deze doorreizen naar de Contemporary Art Gallery Vancouver (CAG). De presentaties in deze steden verschillen in samenstelling, zo zal de tentoonstelling in het Gemeentemuseum Den Haag aangevuld worden met kunstwerken uit Nederlandse collecties. De presentaties in de verschillende musea zijn aan elkaar gekoppeld via de publicatie Jürgen Partenheimer, Das Archiv / The Archive, dat in januari is verschenen bij de Duitse Distanz Verlag. Het boek, waarvan het ontwerp tot stand kwam in nauwe samenwerking met de kunstenaar, bevat Duitse en Engelse tekstbijdragen van auteurs uit allerlei disciplines, waaronder Anne Carson, Franz Kaiser, Lebogang Mashile, Carla Schulz-Hoffmann, Rudi Fuchs en Nigel Prince.

Het werk van Jürgen Partenheimer heeft een geheel eigen plaats verworven binnen de abstracte kunst. Zijn ‘metafysisch abstracte’ kunst heeft zich ontwikkeld tot een uiterst persoonlijk universum, waarbij tekeningen, sculpturen en kunstenaarsboeken de toegang zijn tot een nieuwe spirituele realiteit. In zijn onderzoek verbindt hij kunst, muziek, filosofie en literatuur met elkaar, waarbij het tekenen de basis blijft. Partenheimer geldt als een van de belangrijkste hedendaagse Duitse kunstenaars. Zijn werk heeft vele nationale en internationale prijzen en onderscheidingen ontvangen. Als eerste Duitse hedendaagse kunstenaar heeft hij bovendien een overzichtstentoonstelling in China, in de National Gallery in Beijing en het Museum in Nanjing gehad. Dit jaar ontving hij de ‘Audain Distinguished Residency Award’, een van de meest gerenommeerde Canadese prijzen voor visuele kunst van de Emily Carr University of Art+Design in Vancouver.