21 februari 2009 t/m 01 juni 2009

Liefde! Kunst! Passie!

Kunstenaarsechtparen

Persbeeld tentoonstelling Liefde! Kunst! Passie!

Liefde, kunst en passie staan centraal in deze grote tentoonstelling met 17 beroemde kunstenaarsechtparen als Frida Kahlo en Diego Rivera, Camille Claudel en Auguste Rodin, Hans Arp en Sophie Taeuber-Arp, Robert en Sonia Delaunay, Wassily Kandinsky en Gabriele Münter, Natalja Gontsjarova en Michail Larionov, Lee Krasner en Jackson Pollock, Marianne von Werefkin en Alexej von Jawlensky, Niki de Saint-Phalle en Jean Tinguely. Aan de hand van kunstwerken, uit de periode vanaf eind negentiende eeuw tot midden twintigste eeuw, van over de hele wereld worden de persoonlijke en artistieke relaties van elk kunstenaarspaar zichtbaar gemaakt.

‘… ik kan zonder de hemel leven – jou kan ik echter niet vergeten…’ schreef Hans Arp nadat hij vertwijfeld achter bleef na de dood van zijn vrouw Sophie in 1943.

Intens zijn de relaties van de kunstenaarsechtparen zeker te noemen, waar werk, creativiteit en liefde met elkaar verweven zijn. Soms waren ze diep tragisch zoals bij Claudel en Rodin, maar ook levenslange liefdevolle verbintenissen als bij Sonia en Robert Delaunay waren mogelijk. De liefde van Claudel voor Rodin was zo groot dat zij nooit de klap te boven kwam toen hij een andere vrouw boven haar verkoos. Maar de verbondenheid kon ook zo diep gaan, dat de partners een eenheid werden. Frida Kahlo verbeeldde haar gevoelens hierover in een dubbelportret van haar en Diego Rivera. De Amerikaanse fotograaf Alfred Stieglitz verliet vrouw en kind voor de 23 jaar jongere Georgia O’Keeffe, wiens werk hij intens bewonderde. Ondanks het leeftijdsverschil bleven zij heel nauw met elkaar verbonden in hun liefdes- en werkrelatie. Maar ook nadat de liefde was verdwenen, kon er een artistieke band blijven bestaan. Zo werkten Niki de Saint Phalle en Jean Tinguely na beëindiging van hun liefdesrelatie nog gezamenlijk aan hun projecten.

Maar op wat voor wijze de liefde zich ook ontwikkelde, de onderlinge afhankelijkheid en daaraan gerelateerde beïnvloeding speelden een belangrijke rol in de artistieke productie van een kunstenaarspaar. Aan de hand van de kunstwerken in de tentoonstelling kan de bezoeker deze ontwikkelingen volgen. Door maar liefst 17 echtparen te bestuderen, kan er dieper ingegaan worden op het thema ‘kunstenaarsechtpaar’. Partners kunnen samenwerken in een kunstwerk, elkaars ideeën overnemen of juist afwijzen, zich in een identieke richting ontwikkelen maar ook volledig een andere artistieke kant opgaan. De beïnvloeding kon wederzijds zijn. Maar in de eerste helft van de twintigste eeuw was de positie van de vrouwelijke kunstenaar niet gelijk aan die van haar partner. Krasner, Sonia Delaunay, Claudel, Kahlo en Von Werefkin leefden in de schaduw van hun partners en kregen pas op een later tijdstip de erkenning die zij verdienden. In het revolutionaire Rusland had Natalja Gontsjarova wel een gelijkwaardige positie aan die van haar partner.

De vele werken in de tentoonstelling geven tevens een kunsthistorisch tijdsbeeld van de eerste helft van de twintigste eeuw. De bezoeker krijgt topstukken te zien ondermeer uit het Duitse expressionisme (Kandinsky en Münter, Von Jawlensky en Von Werefkin), Nederlands expressionisme (Else Berg en Mommie Schwarz, Karin van Leyden-Kluth en Ernst van Leyden, Armand Bouten en Hanny Korevaar), Russisch rayonisme (Gontsjarova en Larionov), orfisme (Sonia en Robert Delaunay), dadaïsme (Hans en Sophie Arp), Amerikaans abstract expressionisme (Lee Krasner en Jackson Pollock) als ook het Europese abstraction lyrique (Hans Hartung en Anna-Eva Bergman). Naast schilderijen zijn er ook meubels (van Ray en Charles Eames), installaties en sculpturen – waaronder de beroemde Kus van Auguste Rodin.

Er verschijnt een Nederlandse publicatie over de zeventien kunstenaarsechtparen. Tevens is er een uitgebreide, wetenschappelijke Duitse catalogus Künstlerpaare, Liebe, Kunst & Leidenschaft van het Wallraf-Richartz-Museum in Keulen te koop in de museumwinkel. Deze catalogus gaat dieper in op thema ‘kunstenaarsechtparen’ vanaf de zeventiende eeuw.

Het is mogelijk om bij deze tentoonstelling een rondleiding te boeken. Klik hier voor meer informatie.