Pablo Picasso [1881-1973]

Sibylle

Het Spaanse wonderkind Pablo Picasso (1881-1973) vestigt zich op 21-jarige leeftijd in Parijs. Daar ontwikkelt hij zich al snel tot een van de meest toonaangevende kunstenaars van de twintigste eeuw. Met Georges Braque (1882-1963) ontwikkelt hij in 1907 een werkwijze die de kunst op zijn kop zet: het kubisme. Het kubisme leidt uiteindelijk tot een van de invloedrijkste mentaliteitsveranderingen in de twintigste-eeuwse kunst. Sibylle is een later werk van Picasso, geschilderd in een fase waarin hij zich juist weer afkeert van het kubisme en terugkeert naar een klassiekere beeldtaal.



Door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en de gruwelen waarmee deze oorlog gepaard gaat, verdwijnt het vooroorlogse optimisme en de experimenteerdrift van veel kunstenaars langzaam maar zeker. Velen keren uiteindelijk terug naar een traditionelere beeldtaal. Ze gaan uit van klassieke proporties en het perspectief en kleurgebruik lijken meer op de zichtbare werkelijkheid. Zo ook Picasso: terwijl op veel plaatsen in Europa ook na de oorlog het kubisme in allerlei varianten brede navolging kent, maakt hij een nieuwe fase door. Sibylle is veel realistischer dan het kubistische werk. Zelfs de titel verwijst naar een klassiek thema: Sybille, de priesteres uit de klassieke oudheid die de toekomst voorspelt.



Een kunstenaar die wel hardnekkig blijft moderniseren is Piet Mondriaan. Hij verbleef tijdens de oorlog in het neutrale Nederland, waar hij mede aan de wieg stond van kunstbeweging De Stijl. Als hij in 1919 terugkeert in Parijs ergert hij zich aan ‘het vreselijke conventioneele vasthouden hier aan ’t oude’. De vooroorlogse Picasso bewonderde hij zeer, maar zelfs hij is teruggekeerd naar de figuratie. Picasso ziet na de oorlog geen ruimte meer dergelijk grensoverschrijdend werk, hij heeft de gruwelen van te dichtbij meegemaakt.



In de collectie van het Kunstmuseum Den Haag bevinden zich drie schilderijen, twee keramieken vazen en tientallen prenten van Pablo Picasso. De schilderijen zijn representatief voor de diverse stijlperioden van de kunstenaar, waaronder het geometrisch kubisme en het synthetisch kubisme, evenals zijn terugkeer naar een klassiekere beeldtaal.