Zaal 37

 

37.1
Blauw is, zeker in het Westen, al eeuwenlang de meest geliefde kleur, zo blijkt uit publieksonderzoek. Dit houdt verband met de Mariacultus, die in de late middeleeuwen ontstond. In die tijd werd Maria voor het eerst uitgebeeld in blauwe kleding, terwijl zij daarvoor zwarte of donkere rouwkleding droeg, naar Romeins gebruik.

Met de Mariacultus groeide ook de liefde voor ‘bescheiden blauw’ en gold deze in toenemende mate als een nette en fatsoenlijke kleur.

Dit verklaart mede de overvloed aan blauw in de Nederlandse modecollecties, vooral in de achttiende en negentiende eeuw. Zo lang kon een dergelijk idee blijkbaar standhouden.

37.2

Blauw staat in de christelijke cultuur symbool voor de hemel en wordt vaak verbonden aan vrede en spiritualiteit. Dit ontwerp Cosmica van Iris van Herpen lijkt op een grote wolk of blauwe hemel.

Ultramarijn was de diepblauwe kleurstof die in de schilderkunst het meest werd gebruikt om Maria af te beelden. Hiertoe werden kostbare minerale pigmenten van gemalen lapis lazuli gebruikt.

Wede, een plantaardige kleurstof, werd veel gebruikt om weefsels blauw te verven. De kleurstof indigo werd pas later in Europa geïntroduceerd vanuit Amerika.

In de jaren 1870-1880 werd ‘elektrisch blauw’ zeer modieus, een populaire chemische aniline-verfstof die refereerde aan de moderne tijd.