beschildering toegeschreven aan Johann Schaper [1621-1670]

Beker

BESCHRIJVING

Ingestoken bodem, cilindrisch lichaam op drie holle afgeplatte bolpootjes. Beschilderd in transparant bruine 'Schwarzlot Malerei' met het familiewapen van het geslacht Besserer uit Ulm en een voorstelling van een landgoed met straatje en bomen, gracht, een muur met poort, vakwerkhuizen en klokkentoren, waarboven in banderol het opschrift 'HÄUSER'.



VERVAARDIGING

De beker is door Helmut Bosch toegeschreven aan Johann Schaper, de beroemdste vertegenwoordiger van de transparante 'Schwarzlot Malerei' in Neurenberg. Vanaf 1658 tot zijn door in 1670 heeft Schaper een groot aantal van dit soort bekers op bolpootjes (kenmerkend voor Neurenberg) zeer verfijnd beschilderd met wapens van Duitse patriciersfamilies, landschappen en figuren. Bosch schrijft ongeveer honderd bekers aan Schaper toe, zie Bosch 1984. Ook de Haagse beker toont een grote verfijning in de gedetailleerde weergave van de gebouwen, het landschap met bomen en eendjes in de sloot en het wapenschild met een dekselbokaal tegen een fraai geornamenteerde achtergrond. De buitenplaats 'Häuserhof' bij Gerlenhofen, gebouwd tussen 1622-1639 en tegenwoordig nog min of meer in de oorspronkelijke staat bewaard, kwam in 1639 in het bezit van Marx Conrad Besserer von Thalfingen (1598-1684), raadsheer en burgemeester van Ulm. Mogelijk heeft hij het glas voor zijn zeventigste verjaardag aangeschaft. Zie voor verwijzingen naar buitenplaats en familiegeschiedenis Bosch 1984, nr. 81.



BRON

Pijzel-Dommisse, Eliëns 2009

J. Pijzel-Dommisse, T.M. Eliëns, cat. tent. Glinsterend Glas. 1500 jaar Europese Glaskunst. De collectie van het Gemeentemuseum Den Haag, Zwolle/Den Haag (Gemeentemuseum Den Haag) 2009, nr. 217



Vermelde literatuur/referenties:



Bosch 1984

H. Bosch, Die Nürnberger Hausmaler. Emailfarbedekor auf Gläsern und Fayencen der Barockzeit, München 1984