Kelkglas

BESCHRIJVING

Gewelfde voet, slanke balusterstam met knopen, de baluster met dubbele rij langgerekte luchtbellen. Klokvormige kelk, gegraveerd met een parende haan en kip op een grondje met bladvoluten en servetwerk, met het opschrift: "DE GOET DOENENDE VRIENSCHAP". Radgravure met gepolijste details.



VOORSTELLING

De haan die een hen treedt wordt ook afgebeeld in combinatie met teksten als 'De Inclinatie', 'De soete vriendschap', 'Tout ce qui schatouille et mouille' (Collectie Bradford 1985, nr. 54; Duysters 2002, nr. 115; Ritsema van Eck 1995, nr. 385). Volgens een inventarislijst uit 1772 bezat ook de Haagsche Schutterij vier glazen 'met haantjes en hennetjes' (Bredius 1881, p. 307).



VOORSTELLING

Ook op de liefde, het huwelijk en de geboorte van kinderen zijn vele heildronken uitgebracht. Net als bij vriendschappen geldt hier dat nergens anders zovele glazen met deze thema's zijn gegraveerd. Voorstellingen als het liefdesgodje Amor, tortelende duifjes, doorboorde harten en ineengeslagen handen als symbool voor eeuwige trouw sieren de glazen. Soms gaat vriendschap over in genegenheid, getuige het opschrift 'De Inclinatie'. Een parend haantje en hennetje staan voor de lichamelijke liefde. Het in blijde verwachting zijn werd wereldkundig gemaakt door een glas met de voorstelling van 'Hansje in de kelder' te laten rondgaan. De kraamvrouw en haar pasgeboren kind werden uit een speciaal gegraveerd kraamglas toegedronken (zie Duysters 2002, p. 159-163).



BRON

Pijzel-Dommisse, Eliëns 2009

J. Pijzel-Dommisse, T.M. Eliëns, cat. tent. Glinsterend Glas. 1500 jaar Europese Glaskunst. De collectie van het Gemeentemuseum Den Haag, Zwolle/Den Haag (Gemeentemuseum Den Haag) 2009, nr. 357



Vermelde literatuur/referenties:



Bredius 1881

A. Bredius, 'De kunstschatten der voormalige Haagsche Schutterij', in: Kunstbode 3 (1881), p. 305-312



Collectie Bradford 1985

The Bradford Collection of 18th century Dutch engraved glass, the property of the Earl of Bradford, veilingcatalogus Christie's Londen, 4 juni 1985



Duysters 2002

K. Duysters, cat. Facetten van Glas. De glascollectie van het Historisch Museum Arnhem., Arnhem (Historisch Museum) 2002



Ritsema van Eck 1995

P. C. Ritsema van Eck, cat. Glass in the Rijksmuseum, II, Zwolle/Amsterdam (Rijksmuseum) 1995