gravure: T.V. Borckeloo [werkzaam 1725-1750]

Kelkglas

BESCHRIJVING

Gewelfde voet, rechte stam, overlopend in trompetvormige kelk. Kelk gegraveerd met twee familiewapens met banderolles waarop de deviezen in gotisch schrift. Naast het wapen met een ster als helmteken 'Fulgens in Lauros Rosarium Spargit Odorem', rond het wapen met drie lelies 'Candor inest Illis'. Gesigneerd boven op voet 'T: V: Borckeloo. f: 1732'.



VERVAARDIGING

Van de graveur T.V. (T. van?) Borckeloo zijn drie gesigneerde glazen bekend: uit 1732 , uit 1736 (Centraal Museum Utrecht) en uit 1748 (Victoria and Albert Museum Londen). Op grond van stilistische overeenkomsten is aan dit drietal een aantal toeschrijvingen toegevoegd. Kenmerkend voor zijn graveertechniek is het geheel matteren van vlakken met kleine krasjes en een gotisch schrift met fraai versierde beginletters. Zijn gravures hebben bijna zonder uitzondering een connectie met de stad Utrecht. Hij is hier om die reden waarschijnlijk werkzaam geweest.



VOORSTELLING

In de achttiende eeuw nam de belangstelling voor diamantgegraveerde glazen af ten gunste van radgegraveerde en geslepen glazen. Werden diamantgravures aangebracht op roemers en façon de Venise glas, voor de radgravures kwam in toenemende mate Duits krijtglas of Engels loodglas beschikbaar waarin de nieuwe mogelijkheden van deze techniek prachtig tot hun recht kwamen. Slechts een kleine groep amateurgraveurs en professionele kunstenaars beoefende in de achttiende eeuw de techniek van de diamantgravure. Het museum bezit onder andere een gesigneerd voorbeeld van T.V. Borckeloo . In de negentiende eeuw beleefde de diamantgravure nog een kleine opleving met het werk van Andries Melort en Daniël Henriques de Castro, beide met voorbeelden in de collectie aanwezig .



VOORSTELLING

De wapens met bijbehorende deviezen zijn helaas niet geïdentificeerd. De families moeten waarschijnlijk in Utrechtse kringen worden gezocht, gezien de connecties met Utrecht die ook de andere glazen hebben die door Borckeloo zijn gegraveerd.



BRON

Pijzel-Dommisse, Eliëns 2009

J. Pijzel-Dommisse, T.M. Eliëns, cat. tent. Glinsterend Glas. 1500 jaar Europese Glaskunst. De collectie van het Gemeentemuseum Den Haag, Zwolle/Den Haag (Gemeentemuseum Den Haag) 2009, nr. 286