Kelkglas

BESCHRIJVING

Gewelfde voet met neerwaarts omgeslagen voetrand. Slanke massieve balusterstam met knopen. Conische kelk met afgeronde basis, gegraveerd met het wapen van de familie Van Staveren, tussen gestrikte bladtakken (Oranjeappels?]; langs de rand ornament van bandwerk en bladvoluten. Radgravure met gepolijste details.



VOORSTELLING

Het glas heeft eenzelfde, mooie gravering als . Er bestaat een derde, groter maar zeer vergelijkbaar gegraveerd glas met het wapen Van Staveren, gecombineerd met het wapen van de stad Delft, zie Schrijver 1980, afb. 87 (zonder vermelding van verblijfplaats). De familie Van Staveren had connecties in de stad Rotterdam (Nederlands Patriciaat 15 (1925), p. 460 e.v.): Gerbrandt van Staveren (1713-1801) bijvoorbeeld was er koopman en commissaris van de veren op Duinkerken, Oostende, Brugge, Nijmegen en Arnhem. Zijn vrouw C.A. Dorothea van Herzeele heeft een ander wapen dan het wapen met het devies 'Metu spes'. Het ongeïdentificeerde wapen is wellicht een zakelijke of bestuurlijke relatie van Van Stapele. De gravering op beide glazen is van hoge kwaliteit en wordt aan een onbekende Rotterdamse graveur toegeschreven die stilistisch verwant is aan de graveur van het zogenaamde 'Vingerhoed'-glas, maar dan van iets mindere kwaliteit (Schadee 1989, nr. 90-93).



VOORSTELLING

Glazen met alliantiewapens zijn meestal gegraveerd ter ere van een huwelijk of een 25-jarig huwelijksfeest . Een familiewapen op een glas betekent echter niet altijd dat dit glas in de huiselijke omgeving werd gebruikt. De wapens zijn veelal van bewindhebbers en regenten van hoogheemraadschappen, handelscompagnieën, schutterijen, gezelschapsverenigingen of sociale instellingen als wees- of armenhuizen die de met hun familiewapen gegraveerde glazen aan deze instellingen hebben geschonken (Camphuis-Haakman 1992, p. 19-21, zie bijvoorbeeld objectnrs. 1012067 en 1004607). Ook is het mogelijk dat met het graveren van een glas een bepaald handelscontract tussen twee personen werd bezegeld: in deze gevallen kunnen de op het glas aangebracht familiewapens evenmin als huwelijksalliantie worden geïnterpreteerd.



BRON

Pijzel-Dommisse, Eliëns 2009

J. Pijzel-Dommisse, T.M. Eliëns, cat. tent. Glinsterend Glas. 1500 jaar Europese Glaskunst. De collectie van het Gemeentemuseum Den Haag, Zwolle/Den Haag (Gemeentemuseum Den Haag) 2009, nr. 323



Vermelde literatuur/referenties:



Camphuis-Haakman 1992

C.Y.A. Camphuis-Haakman, De Glascollectie van het Waterschap IJsselmonde. Nederlands gegraveerd glas uit de 18de, 19de en 20ste eeuw, Barendrecht 1992



Schadee 1989

N.I. Schadee, cat. tent. Met rad en diamant, gegraveerde glazen uit Rotterdamse collecties, Rotterdam (Historisch Museum), Rotterdam 1989



Schrijver 1980

E. Schrijver, Glas en kristal, Bussum 1980 (7de druk)