gravure: Meester De l'Hommel [werkzaam circa 1660]

Roemer

BESCHRIJVING

Voet van gesponnen glasdraad. Ingestoken bodem, cilindervormige schacht aan één stuk geblazen met eivormige kelk. Op schacht vier rijen van opgelegde doornnoppen, dunne glasdraad op scheiding schacht en kelk. Op de kelk gegraveerd de Haagse ooievaar met een steen in de poot, tussen twee bladertakken, waaronder opschrift "Volentes Trahimur" en een gekalligrafeerd opschrift "Labor improbus omnia vincit". Gesigneerd op kelk onder grondje ooievaar: "1661 De L'Hom̃el fecit"



VERVAARDIGING

Er is slechts één fraai gegraveerde roemer bekend die is gesigneerd door deze meester met de naam De l'Hommel (op het glas een m̃, een letter M met een tilde, in de zeventiende eeuw een gebruikelijk teken voor een afkorting). Tot nu toe zijn geen gegevens over deze meester bekend, mogelijk was hij een getalenteerde dilettant zoals de zusjes Roemers Visscher en kalligrafen als Willem van Heemskerk en François Crama. Zijn werk is zeer verfijnd en gedetailleerd. Het evenaart de kwaliteit van de gravures van meester CM. Van Gelder brengt de signatuur in verband met Johan de l'Hommel die in 1631 in Amsterdam aan de Binnen Amstel een suikerraffinaderij had (Van Gelder 1955, p. 29).



VOORSTELLING

Op een al iets ouder glas heeft de graveur een prachtige voorstelling van een ooievaar in het groen gegraveerd, die als een waakzame kraanvogel een steen in zijn poot klemt. De Latijnse teksten 'Onvermoeibare arbeid overwint alles' en 'Vrijwillig volgen wij' kunnen duiden op een glas voor de Haagse magistraat (zie Henkel & Söhne 1967, p. 84 en Smit 1989 a, nr. V28). Het glas is op een onbekend moment in de collectie van het museum, dat toen nog zeer historisch was, terechtgekomen.



BRON

Pijzel-Dommisse, Eliëns 2009

J. Pijzel-Dommisse, T.M. Eliëns, cat. tent. Glinsterend Glas. 1500 jaar Europese Glaskunst. De collectie van het Gemeentemuseum Den Haag, Zwolle/Den Haag (Gemeentemuseum Den Haag) 2009, nr. 262



Vermelde literatuur/referenties:



Van Gelder 1955

H.E. van Gelder, Glas en ceramiek. De kunsten van het vuur, Utrecht 1955



Henkel & Söhne 1967

A. Henkel, A. Söhne, Emblemata. Handbuch zur Sinnbildkunst des XVI. und XVII Jahrhunderts, Stuttgart 1967



Smit 1989 a

F.G.A.M. Smit, Inscriptions in Calligraphy on glass. Uniquely Dutch seventeenth-century calligraphy on glass, Peterborough (ongepubliceerd manuscript) 1989