11 juni 2022 t/m 30 oktober 2022

Wiebke Siem

Hot skillet Mama

Zonder titel, 2001 Rotan, roggestro, abachi-hout


Kunstmuseum Den Haag presenteert de eerste solotentoonstelling in Nederland van de Duitse mixed-media kunstenaar Wiebke Siem (1954, Kiel). Haar installaties, sculpturen, textiel en mode-objecten refereren aan de kunstgeschiedenis en aan mode en design uit de 20e eeuw, maar gaan ook en vooral over de ondergeschikte rol van de vrouw, zowel in de kunst als het dagelijks leven. Met thema’s als ‘huiselijkheid’ stelt Wiebke Siem op humoristische wijze de sociale ongelijkheid die zij ervaart aan de kaak.

Boven een eettafel bungelen twee benen uit een lampenkap. Aan de wand hangt een oversized mattenklopper. Ook zijn er sculpturen opgebouwd uit alledaagse voorwerpen als wandelstokken, broodplanken, deegrollers en koekenpannen. Het werk van Wiebke Siem is vervreemdend en grappig, en draagt altijd meerdere betekenissen in zich mee.

Aan het begin van haar carrière, midden jaren tachtig van de vorige eeuw, ontwierp Siem kledingstukken waarmee ze de grenzen tussen kunst en design wilde onderzoeken. Met haar collectie jurken, hoeden, tassen, schoenen, vervreemdende kostuums en maskers vervaagde ze bewust de grens tussen kunst en mode, omdat het zowel mogelijk is ze als kledingstuk te dragen, als ze te beschouwen als esthetische objecten. Door critici werden deze werken destijds echter weggezet als ‘mislukte mode of design’. Voor de kunstenaar was het alsof haar zo de toegang tot de kunstwereld werd ontzegd. Toch is ze het werken met mode en textiel blijven combineren met de beeldende kunst. En door de combinatie van visuele verwijzingen naar de moderne kunst met materialen en werkwijzen die met het vrouwelijke ofwel het mannelijke worden geassocieerd, trekt Siem nog altijd een historische parallel van het seksisme in de eerste helft van de twintigste eeuw naar haar ervaringen als vrouwelijk kunstenaar in de kunstwereld.

In de loop van haar carrière heeft Siem ook geput uit een breed scala aan etnografische bronnen, waaronder poppen, traditioneel meubeldesign en (Europese) volkskostuums. Ook daarvan zijn in deze tentoonstelling voorbeelden te zien.

Goslarer Kaiserring
Hoewel Wiebke Siem in eigen land een bekend en gewaardeerd kunstenaar is, was haar werk in het buitenland nog nauwelijks te zien. Ondanks haar actuele thematiek leek ze lange tijd onder de radar te blijven. Toch won ze in 2014 de prestigieuze Goslarer Kaiserring. Door deze prijs staat ze in het rijtje van internationaal vermaarde kunstenaars als Anselm Kiefer, Rebecca Horn, Cindy Sherman, Christian Boltanski, William Kentridge en Bridget Riley. De jury omschreef haar als "een van de meest innovatieve en originele kunstenaars die nooit concessies heeft gedaan in haar kunst en wiens sculpturen een enorme uitstraling en aanwezigheid hebben omdat ze het bekende en het onbekende vermengen.”

Wiebke Siem en het Kunstmuseum
In de Polakzalen van het Kunstmuseum, waar deze tentoonstelling plaatsvindt, wordt vaker ruimte gegeven aan het herwaarderen van kunstenaars, als Alice Neel, Lee Bontecou en Anton Heyboer. Daarbij wordt verder gekeken dan de grote namen.

Na het Kunstmuseum reist de tentoonstelling verder naar Museum der Moderne Salzburg en Kunstmuseum Bonn.

Bij deze tentoonstelling verschijnt een catalogus in Duits en Engels.